او جوان‌ترین وزیر کابینه انگلیس است و مقامات آمریکایی در سفر اخیر بعد از دیدار با او از جوانی‌اش ابراز تعجب کرده‌اند.
نشریه تایم در آخرین شماره خود درباره چالش‌های سیاست خارجی انگلیس با این وزیر جوان در سفر اخیرش به آمریکا گفت‌وگو کرده‌است.
- این گمانه‌زنی وجود دارد که دولت شما به اندازه دولت تونی بلر به واشنگتن نزدیک نباشد.
این رابطه منحصر به فرد دو جانبه به اندازه دولت قبلی انگلیس برای ما هم اهمیت دارد. برای انگلیس مهم است که به قدرت جهانی آمریکا نزدیک باشد. سیر روابط آمریکا و انگلیس در حال پیشرفت است.
اما دلیل این گمانه‌زنی سخنان یکی از وزرای دولت شماست که گفته‌است، آمریکا و انگلیس دیگر مانند گذشته دنباله‌روی هم نیستند و شکلی جدید از هم‌پیمانی میان این دو کشور به وجود خواهد آمد.
هیچ وزیر ضد آمریکایی در دولت جدید وجود ندارد. ما انتقال قدرت آرامی داشتیم. البته تغییر افراد وجود دارد و شرایط هم تغییر می‌کند. اما همه باید به سیاست دولت پایبند باشند.
در ارتباط با آمریکا ما دنباله‌روی چارچوبی هستیم که از گذشته‌ها پایه‌گذاری شده و نیازی به بازنویسی برنامه‌ها و استراتژی‌ها وزارت خارجه وجود ندارد. آمریکا همچنان تنها طرف مهم در ارتباطات خارجی دو جانبه ماست.
خود من در ماساچوست درس خوانده‌ام و از دانشگاه ام آی‌تی فارغ التحصیل شدم. البته به یاد نمی‌آورم که لهجه آمریکایی گرفته باشم.
من بعضی قوانین فوتبال آمریکایی را آموخته‌ام و علاقه‌مند جدی بعضی تیم‌های ورزشی بوستون هم بوده‌ام. اینکه حالا به عنوان وزیر خارجه انگلیس به آمریکا آمده‌ام و نه به عنوان یک پسربچه بزرگ شده آمریکا برایم جالب و عجیب است.
- شما پیش از سفر به آمریکا به افغانستان و پاکستان رفتید. چرا؟
این دو مقصد را به عنوان اولین سفرهای خارجی‌ام انتخاب کردم چون افغانستان اکنون منشأ بسیاری از چالش‌های سیاست خارجی ماست. ما با کشوری با شرایط دشوار اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و امنیتی رو‌به رو هستیم. 37 کشور در مسیر کمک به کشور افغانستان با هم همکاری دارند. تحولات پاکستان هم تأثیری مستقیم بر اوضاع افغانستان دارد و از سوی دیگر از اوضاع افغانستان هم تأثیر می‌گیرد. بنابراین ثبات پاکستان هم برای ما مهم است.
- یعنی شما به قیمت غفلت از عراق تمرکز بیشتری بر افغانستان خواهید داشت؟
نباید عراق و افغانستان را در یک چارچوب قرار داد.
- شما به بدبینی به اوضاع عراق و طرفداری از آتش بس فوری در جنگ سال گذشته لبنان شهرت دارید. همین باعث می‌شود که تصویر شخص شما به عنوان شخصیتی نه چندان نزدیک به دولت بوش تقویت شود.
من به برنامه دولت برای حمله به عراق رای دادم و از رای خودم عقب نشینی نمی‌کنم. البته این تصمیم با تردیدهایی رو به رو شد.
درباره لبنان هم همانطور که در مصاحبه‌هایم گفتم به شدت نگران بودم چون باور داشتم بعد از این جنگ و حمله، اسرائیل امن‌تر نخواهد شد و دورنمای تشکیل دو کشور در مناقشه فلسطین هم تقویت نخواهد شد. این یک قضاوت بود و دیگران هم می‌توانند قضاوت‌های خود را مطرح کنند.
- بعضی انتظار دارند که شما با استفاده از نفوذ خود در واشنگتن انتقادهای سازنده‌ای را مطرح کنید.
مهمترین نکته این است که موضع خود را تشریح کنیم. آرسن ونژه، مربی تیم فوتبال آرسنال می‌گوید، دو نوع مدیر و مربی در فوتبال وجود دارد. کسانی که استراتژی خود را بر اساس افراد تیم مقابل مشخص می‌کنند و کسانی که بر اساس و مبنای افراد تیم خود استراتژی‌شان را طراحی می‌کنند.
ما هم باید راه دوم را به کار بگیریم. یعنی منافع ملی کشور انگلیس را در دنیای مدرن تشریح کنیم. ما دیگر یک امپراتوری نیستیم و از سوی دیگر هم در اتحادیه اروپا عضویت داریم و هم روابط مهم دوجانبه‌ای با آمریکا داریم. هم در شورای امنیت حضور داریم و هم عضوی از کشورهای مشترک‌المنافع هستیم. این موقعیت‌ها همگی برای منافع ملی و اهداف ما مهم هستند.
- به نظر می‌رسد شما ترجیح می‌دهید انتقادها را پشت درهای بسته مطرح کنید.
این قانون نیست. بهترین کار این است که با مردم روراست باشیم. بخشی از سیاست خارجی می‌تواند این باشد که به یک گروه یک حرف را بزنید و به گروه دیگر حرفی دیگر. این کار جواب نمی‌دهد. البته بخش‌هایی از دیپلماسی عمومی نیست و باید مخفی بماند.
- با روسیه از کدام در دیپلماسی وارد شدید؟
در این باره ما هم به طور عمومی و هم خصوصی یک حرف را زدیم. ما خواستار رابطه خوب و دوجانبه با روسیه هستیم و می‌خواهیم که روسیه به عنوان عضوی از جامعه بین‌المللی علاوه بر حقوقی که دارد به مسئولیت‌هایش هم عمل کند.
- درباره ایران چطور؟
نظر من درباره ایران روشن است. ایران از همه نظر قابلیت و جایگاه یک کشور ثروتمند و معتبر را دارد. اما نباید برای منطقه بی‌ثباتی ایجاد کند. ما پیشنهاد مهمی به ایران کردیم و مصمم هستیم سیاست دوسویه تحریم و امتیاز همزمان را به پیش ببریم.
- در طول این سفر شما بارها تاکید کردید که قدرت نظامی به تنهایی مشکل‌گشا نیست.
من قویاً باور دارم که در این دنیا هر کسی می‌تواند نظر خود را برای عموم مردم جا بیندازد. در افغانستان و پاکستان اگر چه نیروی نظامی اهمیت دارد اما برای ایجاد ثبات کافی نیست.
- بزرگترین دستاورد آتی وزارت خارجه انگلیس در دوران تصدی شما چه می‌تواند باشد؟
شاید تقویت زبان فرانسه خودم! مشکلات زیادی پیش روی ماست. یکی از مهمترین آنها شاید صلح خاورمیانه باشد که کم و بیش از صلح در افغانستان مهمتر است. نظر من نوعی دستاورد در جهت تحول و تغییر افکار است.
حرف اصلی القاعده این است که ما نوعی جنگ تمدن‌ها را به پیش می‌بریم. چالش اصلی ما این است که با حرف و عمل ثابت کنیم چنین نیست. در نهایت 9/99 درصد مردم نمی‌خواهند که تحت حکومت طالبان زندگی کنند و نمی‌خواهند که بمب‌گذار انتحاری باشند.
- شما مذهبی هستید؟
پدر و مادر من یهودی هستند اما من و برادرم سکولاریم.
- بعضی می‌گویند که رقابت میان بلر و براون به حزب کارگر لطمه زد.
بلر و براون دو بال یک هواپیما هستند. هواپیما نمی‌تواند با یک بال پرواز کند. گوردون سیاستمداری است که می‌تواند مردم را پشت سرش متحد کند.
